لزوم نظم در جامعه

      امام علی(ع) در این خصوص فرمودند:« مردم ناگزیر از امیر و حاکم اند یا نیکوکار و یا بدکار، تا در سایه حکومت وی مؤمن به کار خویش پردازد و کافر نیز از مواهب زندگی بهره‏مند گردد و مردم زندگی خویش را در آن حکومت بسر برند و به وسیله وی اموال بیت المال جمع آوری شود و به کمک وی با دشمنان مبارزه گردد، جاده‏ها امن و امان شده و حق ضعیفان از نیرومندان گرفته شود و نیکوکاران در رفاه و از دست بدکاران در امان باشند.»
     امام علی(ع) این مطالب را در برابر خوارج فرمود که آنان در آغاز امر مدعی بودند با وجود قرآن از حکومت بی‏نیازیم و با شعار «لا حکم الاّ لله» که از قرآن اقتباس کرده بودند اساس حکومت را نفی می‏کردند. امام(ع) نفی هر قانون جز قانون الهی را می‏پذیرد، ولی معنی آن را نفی حکومت و نامشروع بودن فرمانروایی نمی‏داند و در آغاز سخن صریحا می‏فرماید که این شعار خوارج «کلمة حقّ یُراد بها الباطلُ نعم انه لا حُکْمَ الاّ للّه ولکن هولاء یقولونَ لا اِمْرةَ الا لله!» یعنی این سخن خوارج (لا حکم الاّ للّه) درست است ولکن مقصود آنان از این حرف آن است که جز خدا فرمانروایی نیست و این نادرست است آنان سخن حقی را بر زبان می‏آورند و از آن معنی باطلی را منظور می‏دارند امام(ع) در سخن دیگر این حقیقت را چنین بیان می‏کند: «وال ظلوم غشومٌ خیرٌ من فتنة تدوم»
فرمانروای ظالم ستمگر که بر مردم حکومت بکند از آشوب مداوم و پایدار بهتر است.
     این نشانگر آن است که جلوگیری از فته و هرج و مرج از دیدگاه نهج‏البلاغه بسیار مهم است، زیرا تمام کارها در یک جامعه منظم قابل پیاده شدن است، این هم بدیهی است که چنین نظمی بدون قدرت حاکم و وجود حکومت امکان‏پذیر نیست.

ممنوعیت ستم گری و ستمکشی

     گرچه ضرورت نفی ستم یک حکم عقلی و از مستقلات عقلی است در بیان شرع و زبان دین نیز به صورت ارشادی تبیین شده و بر آن تأکید زیاد شده است و این نیز واضح است که دفع ظلم بدون قدرت اجرایی لازم، امکان ندارد که نتیجه منطقی این سخن لزوم و وجود حکومت برای نفی ستمگری و ستم کشی است.                                                  
امام علی(ع) می‏فرماید: «... و ما اخذ الله من العلماء علی آن لا یقارّوا علی کظّة ظالمٍ و لا سغب مظلوم لالقیتُ حبلَها علی غارِبها و لقیت آخِرَها بکاسِ اوّلها...»... اگر نبود عهدی که خداوند از دانشمندان گرفته است که در برابر شکمبارگی ظالم و گرسنگی مظلوم سکوت نکنند من مهار شتر خلافت و حکومت را رها می‏ساختم و از آن صرفنظر می‏کردم       .  نفی تسلط و حاکمیت بیگانه بر مسلمانان